Seksualiteit

Dennis Wiersma, minister voor Primair en Voortgezet Onderwijs, bezocht op 14 februari gymnasium Novum in Voorburg, een Gezonde School. De aanleiding was feestelijk; de school heeft het themacertificaat Relaties en seksualiteit behaald én het was Valentijnsdag.

Docenten vinden dat er te weinig aandacht is voor relationele en seksuele vorming in het voortgezet onderwijs, met name in de bovenbouw. Ook zijn docenten ontevreden over de inhoud: onderwerpen als wensen en grenzen, consent en seksueel plezier komen onvoldoende aan bod. Dat blijkt uit peilingen van Rutgers en Soa Aids Nederland in het kader van de Week van de Liefde, een themaweek over liefde, relaties en seks, die op maandag 14 februari 2022 in het voortgezet onderwijs van start is gegaan.

De beschuldigingen van misstanden en seksueel grensoverschrijdend gedrag rond tv-programma ‘The Voice’ zullen leerlingen en studenten niet ontgaan. Ze zien en horen erover in de (sociale) media, van leeftijdsgenoten, hun ouders en op school. Sommigen van hen hebben bovendien zelf nare ervaringen met seksuele grensoverschrijding. Op school kan dit alles emoties, vragen en onzekerheden oproepen en leiden tot gesprekken onder leerlingen, studenten en collega’s. De treurige situatie biedt volgens School & Veiligheid echter ook een kans om met leerlingen, studenten en collega’s te spreken over omgangsvormen.

Woensdag 24 november publiceerde de Inspectie van het Onderwijs het jaarlijkse overzicht van meldingen die zijn binnengekomen bij de vertrouwensinspecteurs. Daaruit blijkt dat het aantal meldingen van seksueel misbruik door onderwijsprofessionals richting minderjarige leerlingen evenals vorig jaar alarmerend is.

In de lerarenopleidingen en pabo’s moet meer aandacht komen voor relationele en seksuele vorming. En voor het waarborgen van sociale veiligheid rondom seksualiteit en relaties in alledaagse situaties in de klas en in de school. Leerkrachten en docenten vinden het moeilijk om les te geven over relationele en seksuele vorming, adequaat te reageren op seksueel gedrag of een veilige sfeer te creëren waar iedereen zichzelf kan zijn. Dit blijkt uit onderzoek van Rutgers, expertisecentrum seksualiteit en Stichting School & Veiligheid.

Op 10 december dit jaar wordt weer Paarse Vrijdag gevierd in het onderwijs. Dit is de grote actie-dag van GSA Netwerk (Gender & Sexuality Alliance). Alle scholen kunnen op deze dag laten zien voor gender- en seksuele diversiteit te zijn door paars te kleuren. Door paars te kleuren laat je zien dat iedereen bij jou op school zichzelf kan zijn en niemand gepest of uitgesloten mag worden om wie die is of op wie die verliefd wordt.

Valentijnsdag is de dag van de liefde. Daarom organiseren Rutgers en Soa Aids Nederland rondom die dag de Week van de Liefde. Tijdens de Week van de Liefde besteden scholen in het voortgezet onderwijs, praktijkonderwijs, voortgezet speciaal onderwijs en MBO aandacht aan het thema seksuele vorming of verdiepen hun kennis. In 2022 vindt de week plaats van 14 tot en met 18 februari. Thema is Liefde voor jezelf.

Je studenten voorbereiden op het lesgeven over gezonde relaties en seksualiteit en op het waarborgen van sociale veiligheid rondom dit thema, ook in alledaagse situaties in de klas en in de school. Dat hoort er voor jou als lerarenopleider gewoon bij. Om je hierbij te ondersteunen, organiseren School & Veiligheid en Rutgers op vrijdag 5 november het online congres ‘Het hoort er gewoon bij’. Met inspirerende lezingen en workshops, recente ontwikkelingen en praktische handvaten.

Stichting School & Veiligheid heeft op 5 oktober een nieuwe themawebsite gelanceerd over gender- en seksuele diversiteit in het onderwijs. Gendi.nl is de eigentijdse opvolger van Gay&School. Gendi inspireert en adviseert schoolprofessionals in het basis- en voortgezet onderwijs en het mbo.

Lhbti-leerlingen zijn vaker dan andere leerlingen slachtoffer van pesten door leraren en ander schoolpersoneel. Dat blijkt uit onderzoek van de Universiteit Utrecht en de Rijksuniversiteit Groningen, gepubliceerd in het wetenschappelijk tijdschrift Journal of Adolescent Health.

Het is volop zomer, de schoolvakanties beginnen en de coronamaatregelen zijn versoepeld. Eindelijk kunnen jongeren weer flirten en feesten. Maar… hoe ging dat ook alweer? Om jongeren op weg te helpen naar een leuke, sexy en veilige zomer lanceert Rutgers samen met Soa Aids Nederland en de GGD-en, speciale online voorlichting via summeroflove.sense.info. Op de site staan vijf stappen voor een leuke, sexy zomer.

Speciaal voor alle scholen en betrokkenen die geïnteresseerd zijn in het thema gezonde relaties en seksualiteit, maakt Gezonde School een online inspiratiemagazine boordevol goede voorbeelden uit de praktijk. De tweede editie is inmiddels verschenen.

In de nieuwe tv-serie Gewoon. Bloot., sinds 21 maart te zien op NPO Z@pp, mag een groep kinderen vragen stellen aan volwassen mensen die zich letterlijk blootgeven aan de groep. Gewoon praten over blote lichamen, ook dat vergroot de sociale veiligheid in de klas, meent Elsemiek Schepers. Daarom is het programma van grote waarde. Niet alleen voor thuis op de bank, ook voor op school.

Er lijkt weinig te zijn veranderd de afgelopen jaren in de aanpak van daders van seksueel geweld tegen kinderen. Dat blijkt uit de Dadermonitor seksueel geweld tegen kinderen 2015-2019.

Grensoverschrijdend seksueel gedrag van docenten naar leerlingen is niet acceptabel. De impact ervan kan groot zijn, er is namelijk sprake van een afhankelijkheidsrelatie. Het is essentieel – en haalbaar – dat scholen inzetten op een open en veilige schoolcultuur: een preventieve aanpak tegen seksuele grensoverschrijding.