De Family Check-up is een kortdurende gezinsinterventie gericht op het vroegtijdig signaleren en bieden van hulp aan ouders die problemen ervaren in de opvoeding van hun kind. Bijvoorbeeld bij emotionele- of gedragsproblematiek. In drie sessies waarin jeugdhulpverleners gezinnen thuis bezoeken wordt onderzocht wat er goed gaat in de gezinnen, waar verbetering mogelijk is en welke eventuele aanvullende hulp nodig is. De Family Check-up beoogt via het veranderen van gezinsfactoren, bijvoorbeeld opvoeding, sfeer en conflicten in het gezin, problemen bij kinderen te verminderen en ernstigere problematiek op latere leeftijd te voorkomen. Door gebruik te maken van motiverende gespreksvoering wordt geprobeerd om de bereidwilligheid tot gedragsverandering en betrokkenheid van gezinnen te vergroten.
Eerste studie in Nederland
De Family Check-up is ontwikkeld in de Verenigde Staten en in meerdere buitenlandse studies getest op effectiviteit.
De interventie blijkt in Amerika en Zweden effectief te zijn. Maar werkt de interventie ook goed in Nederland? Om hier meer zicht op te krijgen hebben we met een pilotstudie de Family Check-up naar de Nederlandse context vertaald en de werkzaamheid en praktische uitvoerbaarheid van deze interventie in Nederland onderzocht. De pilotstudie bestond uit een kleinschalige effectevaluatie (zonder controlegroep) en een procesevaluatie. Hiervoor werden gezinnen en jeugdhulpverleners gevraagd om vragenlijsten in te vullen en mee te doen met individuele of groepsgesprekken.
Bewuster en positiever opvoeden
De resultaten uit de effectevaluatie, gedaan in opdracht van ‘FNO Zorg voor kansen’, suggereren dat gezinnen zich positief ontwikkelen op meerdere gebieden waar de Family Check-up op richt. Zo gaven ouders aan dat ze na de Family Check-up meer positief gedrag bij hun kinderen aanmoedigden met complimenten en/of beloningen, minder negatief opvoedgedrag (bijvoorbeeld schreeuwen tegen hun kind) vertoonden, minder conflicten met hun kinderen en in het gezin hadden en minder opvoedstress ervaarden.
Deze positieve ontwikkelingen worden bevestigd door de gesprekken met ouders en jeugdhulpverleners. Ouders en jeugdhulpverleners waren enthousiast over de Family Check-up en met name de positieve en praktische insteek van de interventie werd door hen gewaardeerd.
Toekomst van de Family Check-up in Nederland
Op basis van de resultaten van deze pilotstudie biedt Entrea Lindenhout de Family Check-up in Nijmegen op alle basisscholen aan. Daarnaast wordt de Family Check-up vanaf 1 juli 2021 in Nijmegen aangeboden via de nieuwe Buurtteam Jeugd en Gezin. Tevens voert de Universiteit van Amsterdam op dit moment een grotere studie uit waarbij de effectiviteit van de Family Check-up nader wordt onderzocht in een Nederlandse setting.
Heeft u vragen?
Neem voor vragen over de pilotstudie contact op met Tessa Scheffers-van Schayck van het Trimbos-instituut. Voor vragen over de implementatie van de Family Check-up bij Entrea Lindenhout kunt u contact opnemen met Chris Raaijmakers (c.raaijmakers@entrealindenhout.nl). En voor vragen over de studie van de Universiteit van Amsterdam kunt u terecht bij dr. Brechtje de Mooij (l.s.demooij@uva.nl).
Foto: Frank Penders voor FNO.
