De manieren om jongeren van het roken af te helpen zijn beperkt en niet altijd onderzocht op effectiviteit. Voor interventies die wél bewezen effectief zijn, hebben jongeren vaak weinig belangstelling. Dat blijkt uit de nieuwe factsheet ‘Stoppen-met-roken interventies voor jongeren’ van het Trimbos-instituut.
In de nieuwe factsheet ‘Stoppen-met-roken interventies voor jongeren’ is de huidige stand van wetenschappelijke kennis over stoppen-met-roken interventies voor jongeren tot 20 jaar samengevat. Om stoppen met roken onder jongeren te stimuleren zijn de afgelopen jaren diverse interventies ontwikkeld. Lang niet alle interventies zijn op effectiviteit onderzocht, bleek tijdens het schrijven van de factsheet.
Roken is nog steeds een veel voorkomende vorm van ongezonde leefstijl onder jongeren met grote risico’svoor de algehele gezondheid. Positief is wel dat het percentage jongeren in Nederland dat rookt de afgelopen jaren is gedaald. In 2013 had 22,3% van de jongeren tussen de 12 en 16 jaar ooit gerookt, in 2017 was dit gedaald naar 16,1%.
Groepsinterventies meest effectief
Naar schatting beginnen per dag zo’n 75 jongeren met dagelijks roken. Symptomen van verslaving kunnen al binnen enkele dagen optreden. Hierdoor kan het ook voor jongeren die nog niet zo lang roken moeilijk zijn om te stoppen zonder gebruik te maken van hulpmiddelen.
Voor gedragsinterventies in groepsverband is het meeste bewijs gevonden dat deze effectief zijn. Dit zijn bijvoorbeeld groepsinterventies die worden uitgevoerd op scholen. Daarnaast lijken gedragsinterventies die zijn gebaseerd op een combinatie van verschillende behandelmethodieken ook effectief voor jongeren.
Apps en nicotinevervangers
Digitale interventies via internet of een app op de mobiele telefoon lijken veelbelovend voor deze doelgroep, maar het effect van deze interventies is nog niet uitgebreid onderzocht. Ook farmacologische interventies met medicijnen of nicotinevervangende middelen zijn slechts beperkt onderzocht en laten tot nu toe weinig effect zien bij jongeren.
Het is een uitdaging om ervoor te zorgen dat rokende jongeren die willen stoppen met roken deelnemen en ook blijven deelnemen aan effectieve interventies. Vaak zijn jongeren slechts beperkt geïnteresseerd in deelname. Onder andere omdat ze zichzelf doorgaans niet als verslaafde roker zien.
Aanbod is beperkt
In Nederland is een beperkt aantal interventies beschikbaar dat zich richt op stoppen met roken voor jongeren. Veelal ontbreekt onderzoek naar de effectiviteit van deze interventies. In de nieuwe factsheet wordt een vijftal interventies beschreven en wordt toegelicht wat bekend is over de effectiviteit hiervan. Meer onderzoek naar de behoefte van jongeren op het gebied van stoppen-met-roken interventies is nodig om de belangstelling van jongeren te kunnen aanspreken.