Het gezondheidsvraagstuk ‘De druk op het dagelijks leven bij jeugd en jongvolwassenen’ heeft twee ambities:

• In 2024 hebben we kennis over de aard, omvang en determinanten van mentale gezondheid bij jongeren.
• In 2024 ervaren jeugd en jongvolwassenen minder prestatiedruk in hun leven, doordat mentale gezondheidsvaardigheden worden gestimuleerd en de fysieke en sociale leefomgeving mentale gezondheid bevorderen.

De Volksgezondheid Toekomst Verkenning 2018 beschreef dat de mentale druk op jongeren lijkt toe te nemen, onder meer door de prestatiedruk in het onderwijs en de maatschappij. Dit leidt bijvoorbeeld tot meer middelengebruik om de prestaties te verbeteren, maar ook tot meer psychische klachten en burn-out. Naar aanleiding daarvan heeft het RIVM dit onderwerp verder onderzocht. De resultaten (verschenen in mei 2019) leverden echter nog geen conclusies op over deze problematiek en oplossingen.

Daarom heeft het Rijk nu bij de eerste ambitie twee doelstellingen geformuleerd:

• Het ministerie van VWS geeft het RIVM namens het kabinet opdracht om te bevorderen dat alle betrokken onderzoeksinstellingen dezelfde begrippen en definities gaan gebruiken in lopend en toekomstig onderzoek.
• Het ministerie van OCW heeft het RIVM namens het kabinet opdracht gegeven voor een grootschalig, kwantitatief onderzoek naar de psychische problematiek onder studenten in het hoger en universitair onderwijs.

Bij de vraag hoe jeugd en jongvolwassenen omgaan met de prestatiedruk zijn vaak veel partijen betrokken, zoals gemeenten, GGD’en, scholen en hulpverleners. Zij weten elkaar nog niet altijd te vinden. Mentale weerbaarheidsprogramma’s zijn nog lang niet overal structureel ingevoerd op school en bij veel gemeenten ontbreekt het op dit gebied aan beleid, regie en goede samenwerking. Doordat organisaties elkaar niet kennen of niet weten te vinden, wordt de urgentie nog niet altijd gevoeld. Met als gevolg dat problemen niet worden gesignaleerd en aangepakt. Daarom gaat het Rijk het volgende landelijk doen om de tweede ambitie te ondersteunen:

• Het kabinet investeert via het Trimbos-instituut in kennisdeling over gezondheidsvaardigheden via Mentaal Vitaal en het stimuleren van het thema welbevinden via het project Gezonde School.
• Bij het tegengaan van mentale druk gaat het er niet alleen om de individuele weerbaarheid te versterken maar ook een sociale omgeving en (systeem) omstandigheden te creëren die de mentale gezondheid bevorderen. De ministeries van OCW en VWS gaan na hoe ze elkaars beleid voor het verminderen van mentale druk op jeugd en jongvolwassenen kunnen versterken.

Click hier voor de Landelijke Nota Gezondheidsbeleid 2020-2024. Click hier voor de kamerbrief bij de aanbieding.