Kolom Praktijkcollege Noord in Amsterdam (praktijkonderwijs), Vso De Hoge Brug in Rotterdam (voortgezet speciaal onderwijs), Rudolf Steiner College in Haarlem (voortgezet onderwijs) en Aventus in Apeldoorn (mbo) hebben in de Week van de Liefde (10-14 februari) de Lang Leve de Liefde Award in de wacht gesleept, ieder in een eigen onderwijscategorie.
Met deze Award zetten Soa Aids Nederland en Rutgers de voortgezet (speciaal) onderwijs- en mbo-scholen in het zonnetje die uitblinken in aandacht voor relaties, seksualiteit, seksuele diversiteit en seksuele weerbaarheid. De verkiezing draagt bij aan een verbetering van de kwaliteit van relationele en seksuele vorming op scholen en aan de Gezonde School aanpak.
Winnaars
De Lang Leve de Liefde Award wordt op de volgende dagen aan de vier winnende scholen uitgereikt:
Aanmoedigingsprijs
Er zijn scholen die zich hebben aangemeld voor de Lang Leve de Liefde Award en die weliswaar nog niet aan alle criteria voldoen, maar al wel op verschillende aspecten uitblinken als het gaat om het bevorderen van de seksuele gezondheid van hun leerlingen. Daarom kent de jury kent deze scholen een aanmoedigingsprijs toe:
• Twents Carmel College (locatie De Thij, Oldenzaal)
• Praktijkschool de Pijler (Den Helder)
• Emaus College (Ermelo)
Eervolle vermelding
De jury geeft een eervolle vermelding aan:
• Clusius College Schagen
De jury over de winnaars
Voortgezet Onderwijs (praktijkonderwijs):
Kolom Praktijkcollege Noord in Amsterdam is een school voor voortgezet onderwijs met 200 leerlingen in de leeftijd van 12 tot 19 jaar van allerlei nationaliteiten. De leerlingen hebben moeite met leren en hebben een leerachterstand. Deze leerlingen leren het best wanneer ze ‘leren door te doen’. Naast praktische vakken is er veel aandacht voor sociale vaardigheden, inzet en zelfstandigheid. Het thema ‘Relaties en Seksualiteit’ heeft in alle leerjaren een structurele plek middels een doorlopende leerlijn. In elk leerjaar (1 t/m 5) komt het thema terug. Hierbij wordt vooral gebruik gemaakt van de effectieve methode Lang Leve de Liefde. De leerlingen leren dat zij een eigen keuze hebben, en dat zij respect hebben voor elkaar. Eén van de Gouden Schoolregels, die overal zichtbaar zijn in de school, is dan ook ‘Iedereen is even mooi anders’. De jury is enthousiast over de vruchtbare samenwerking tussen de GGD en de school. De GGD verzorgt trainingen voor docenten, en adviseert en informeert de school over Gezond School-beleid. De jury vindt het prijzenswaardig dat het team Verzorging deskundigheidsbevordering hoog in het vaandel heeft staan.
De jury: “Met de bekroning willen we tot uitdrukking brengen dat Kolom Praktijkcollege Noord een school is waar leerlingen gezonde keuzes kunnen leren maken in hun relationele en seksuele gedrag doordat het thema seksualiteit en seksuele gezondheid structureel is ingebed in educatie, verankerd is in beleid, er een adequate signalering en opvang is en er intensief wordt samengewerkt met de GGD.”
Bekijk hier hoe Kolom Praktijkcollega Noord in Amsterdam seksuele vorming geeft!
Voortgezet Speciaal Onderwijs:
VSO De Hoge Brug in Rotterdam is een school voor voortgezet speciaal onderwijs voor zeer moeilijk lerende jongeren. De school telt 120 leerlingen. Op De Hoge Brug ligt veel nadruk op het praktisch werken, ‘leren door doen’. Dit krijgt invulling door een ruim aanbod van praktische werkzaamheden en het creëren van leer-werksituaties binnen en buiten de school. In alle leerjaren wordt aandacht besteed aan ‘gezond en redzaam gedrag’, waaronder bij de vakken lichaamsverzorging, relationele en seksuele vorming, sociale redzaamheid en omgangsvormen. Door hun beperking lopen deze kinderen tegen een aantal specifieke belemmeringen aan: ze hebben vaak moeite met het inschatten van risico’s, zijn gevoelig voor sociale druk, onvoldoende weerbaar en lopen risico op seksuele grensoverschrijding.
De jury roemt het feit dat het thema Relaties en Seksualiteit in alle leerjaren een structurele plek heeft middels een doorlopende leerlijn. In de leerlijn seksuele vorming zijn de wettelijk verplichte kerndoelen (CED) vertaald naar lesdoelen voor leerlingen in het (voortgezet) speciaal onderwijs. Met de leerlijn seksuele vorming wordt doelgericht en ontwikkelingsgericht seksuele vorming gegeven. In elk leerjaar (1 t/m 5) komt het thema Relaties en Seksualiteit terug. Hierbij wordt vooral gebruik gemaakt van de effectieve methode Lang Leve de Liefde.
In het beleidsplan zijn naast educatie ook gedragsregels en omgangsvormen opgenomen voor leerlingen en docenten en hoe deze na te leven. Er is nauw contact met de ouders omtrent de lessen relationele en seksuele vorming en de vorderingen die leerlingen op dit gebied maken. “Het is prijzenswaardig dat de school twee (vrouwelijke) vakdocenten relationele en seksuele vorming heeft. Beiden hebben zich gespecialiseerd op het gebied van seksuele gezondheid van mensen met een verstandelijk beperking als aanvulling op hun opleiding tot leerkracht. Zij geven de lessen in alle klassen op de school. Het plan is dat er ook twee mannelijke leerkrachten worden opgeleid tot vakdocenten relationele en seksuele vorming.” De jury zegt verder: “Met de bekroning willen we benadrukken dat De Hoge Brug zich er via lessen, beleid, signalering en zorg voor inzet dat jongeren seksueel en relationeel weerbaar worden en leren gezonde keuzes te maken in hun relationele en seksuele gedrag. Het thema relaties, seksualiteit en seksuele gezondheid is structureel ingebed in educatie, en is verankerd in beleid, inclusief een adequate signalering en opvang.”
Bekijk hier hoe VSO De Hoge Brug in Rotterdam seksuele vorming geeft!
Voortgezet Onderwijs (vmbo/havo/vwo):
Het Rudolf Steiner College is een vrijeschool voor vwo, havo en vmbo met zo’n 930 leerlingen en verzorgt onderwijs op basis van de uitgangspunten van de antroposofische visie. De ontwikkeling van het individu staat centraal. Bij het vrijeschoolonderwijs wordt gewerkt vanuit de ontwikkelings- en leeftijdsfasen van de leerlingen, ook bij het thema relaties en seksualiteit. De thema’s relaties, seksualiteit, seksuele diversiteit, wensen en grenzen hebben al vele jaren een vaste plek in een doorlopende leerlijn (klassen 1 t/m 4) en is verankerd in het leerplan middels de biologielessen én in de mentoruren. Naast de structurele aandacht voor de preventie van seksueel riskant gedrag, is er ook volop aandacht voor de prettige kanten van seksualiteit. “Leerlingen ontwikkelen zich positief op relationeel en seksueel vlak om zo prettige, gewenste, veilige, en gelijkwaardige seksuele relaties aan te kunnen gaan. Het schoolbrede beleid is helder omschreven in het document ‘Beleid rond relaties en seksualiteit”, aldus de jury. De coördinator Gezonde School speelt bij de implementatie van het beleid rond Relaties en Seksualiteit een belangrijke rol.
De jury roemt de vruchtbare interne samenwerking van de docenten en mentoren die de voorlichtingslessen verzorgen: de bereidheid van elkaar te leren is groot.
De jury geeft een compliment aan de GSA groep, die zich samen met de leerlingenraad ervoor inzet dat iedereen, dus ook LHBT-leerlingen, zichzelf kunnen zijn op school, bijvoorbeeld door het organiseren van Paarse Vrijdag en activiteiten om ‘homo’ als scheldwoord tegen te gaan.
MBO:
Aventus is een regionaal opleidingscentrum en biedt mbo-opleidingen, entreeopleidingen, volwasseneneducatie en vavo (voortgezet algemeen volwassenenonderwijs). De hoofdlocatie bevindt zich in Apeldoorn en telt 5500 studenten. Aventus heeft het thema Relaties en Seksualiteit al vele jaren hoog in het vaandel staan. Het thema is verankerd in het peer-education project ’Love and Sense’, voorlichting voor studenten door studenten. Op de Dag van de Liefde, het hoogtepunt van het project, verzorgen tweedejaars studenten van de opleiding Pedagogisch Werk een hele dag hun eigen bedachte voorlichting aan eerstejaars studenten. Centraal staan de thema’s die in de methode Lang Leve de Liefde aan de orde komen: relaties, gezonde seks (soa- en zwangerschapspreventie), seksuele weerbaarheid (wensen en grenzen) en seksuele diversiteit.
“We zijn enthousiast over het feit dat Aventus ‘Love & Sense’ heeft geborgd in het curriculum: het is een verplicht onderdeel van Burgerschap. We zijn onder de indruk van het feit dat de tweedejaars studenten intensief door eigen docenten en professionals van de GGD inhoudelijk worden voorbereid en gecoacht in het geven van voorlichting over genoemde thema’s. Zowel de studenten die de voorlichting geven als de studenten die de voorlichting krijgen zijn enthousiast over deze aanpak. De vruchtbare, structurele samenwerking tussen Aventus en de GGD Noord- en Oost-Gelderland maakt dat Love & Sense zo’n succesvol project is”, licht de jury toe in haar rapport.
Samenstelling van de jury
De inzendingen zijn beoordeeld door een jury bestaande uit professionals, werkzaam in preventie, onderzoek en onderwijs rond seksuele gezondheid en seksuele en relationele vorming, diversiteit en de Gezonde School, en zijn werkzaam voor verschillende onderwijssectoren. Jongeren worden vertegenwoordigd door de Jongerenambassadeur Seksuele en Reproductieve Gezondheid en Rechten.
• Jos Poelman, Ambassadeur Lang Leve de Liefde, voorzitter jury
• Natascha Ponsioen, Beleidsadviseur Gezond MBO bij de MBO-Raad
• Boukje van Vlokhoven, Projectleider Gezonde School bij de VO-raad
• Marinus Schouten, Adviseur en programmatrekker Seksuele integriteit bij Stichting School & Veiligheid
• Marc Cantrijn, voorheen beleidsadviseur bij LECSO en de PO-raad
• Eduard Boer, Hogeschooldocent, lerarenopleider bij Hogeschool Windesheim in Zwolle
• Justine van de Beek, Jongerenambassadeur Seksuele en Reproductieve Gezondheid en Rechten
• Sanna Maris, Programmamanager Seksuele Vorming bij Rutgers
• Suzanne Meijer, Programmaleider Programma Jongeren bij Soa Aids Nederland
• Lisette Schutte, Beleidsmedewerker Programma Jongeren bij Soa Aids Nederland