December 2020 -mijn eerste jaar bij Stichting School & Veiligheid-, en bijna tijd om afscheid nemen van een bizar jaar en te mijmeren over wat er in het verschiet ligt. ‘Zal 2021 ook in de ban zijn van het corona-virus of de nasleep van de Amerikaanse verkiezingen?’ En meer voor mij persoonlijk ‘Hoe zullen mijn werkzaamheden voor het project ‘Burgerschap op de Basisschool’ zich verder ontwikkelen nu het wetsvoorstel aanscherping burgerschapsopdracht onderwijs onlangs in de kamer is besproken?’ Ik laat het maar even aan me voorbij gaan, het is nog niet zo ver.
Een inmiddels traditionele verkiezing waar ik in deze tijd erg naar uitkijk is die van de liedjes voor de meest bekende muzieklijst van het jaar; de top 2000. Ik kan enorm genieten van alle liedjes die voorbijkomen maar meer nog naar de verhalen achter het ontstaan van de liedjes.
Praten
Toch even terug naar burgerschap. De afgelopen weken zijn we druk bezig geweest met de interviews voor het magazine ‘Tangram’ dat in januari 2021 verspreid gaat worden over alle basisscholen in Nederland. Ik kan al verklappen dat er inspirerende gesprekken in staan! Wat mij -na het lezen van al deze interviews- weer eens en te meer duidelijk werd, is dat het voeren van het gesprek zo ontzettend belangrijk is! Heb je er ooit over nagedacht hoeveel liedjes er eigenlijk over het gesprek, praten en luisteren (conversation, talk en listen) zijn geschreven? Of dat er bands zijn die zelfs Talk Talk als naam voeren? Ik zou zo een hele lijst kunnen opsommen; praten is een dankbaar onderwerp.
Een veilig gesprek in de klas
Als een goed gesprek zo ontzettend belangrijk is, vraagt het ook een zorgvuldigheid in de voorbereiding. Dat geldt zeker ook bij het voeren van een veilig gesprek in de klas – zeker als er onderwerpen aan bod komen die controverses oproepen- omdat je niet altijd weet hoe het gesprek zal gaan verlopen.
Een manier waarop je een gesprek in banen zou kunnen leiden is met behulp van een zogenaamde ‘praatstok’. De praatstok (Engels: Talking stick) werd gebruikt door bepaalde indianenstammen in Noord-Amerika bij vergaderingen van stamoudsten. Als de stamoudste de staf vasthield, bleef de rest stil om hem zodoende niet te onderbreken. Vervolgens werd de staf -vaak versierd met arendsveren en kristallen- doorgegeven, en werd er naar de volgende die sprak, geluisterd.
Talking Stick
Talking Sticks worden nog steeds gebruikt door inheemse volkeren in Noord-Amerika om problemen op te lossen. Hindernissen worden aan de hand van deze gesprekstechniek uit de weg geruimd en mensen zijn in de gelegenheid zich nauwgezet en nauwkeurig met volledige vrijheid uit te drukken. Stephen Covey noemt het in zijn boek ‘The 8th Habit’ “the most powerfull communication idea and technique I have ever found.” Volgens hem is de Indian Talking Stick een goed hulpmiddel in de maatschappij waarin wij leven.
Het gaat erom dat degene die spreekt, zich begrepen voelt alvorens de Talking Stick wordt doorgegeven. Zo wordt de energie van de groep van negatief naar positief omgezet, van verdedigend naar creatief. Er ontstaan alternatieve oplossingen die mogelijk beter zijn dan wat iedereen aanvankelijk voorstelde. Je begrepen voelen door anderen is helpend voor de groepscohesie.
