In het schooljaar 2022-’23 kwamen meer dan 2.000 meldingen binnen over schadelijk gedrag van leerlingen en personeel bij de vertrouwensinspecteurs van de Inspectie van het Onderwijs. Dat is meer dan vorig schooljaar. Een melding geeft de Vertrouwensinspectie mogelijkheid om de school bij te staan en te helpen om te zorgen voor een veiliger klimaat. Wat kan jouw school helpen om het veiliger te maken? Stichting School & Veiligheid zet het op een rij.
Investeren in positief schoolklimaat
Het rapport van de Vertrouwensinspectie geeft aan dat het altijd heel belangrijk is te investeren in een positief en sociaal veilig schoolklimaat, om dit soort incidenten te voorkomen. Amina Saydali, directeur van Stichting School & Veiligheid zei hierover In het radioprogramma Nieuw en Co: “Het is van belang te blijven investeren in de basis en te werken aan veilig en positief schoolklimaat. Blijf je leerling zien.”
Luister naar het interview dat Amina Saydali gaf aan Nieuws en Co (vanaf 18:07).
Het is van belang om continu de dynamiek van de groep in de gaten te houden, dat geeft de mogelijkheid om vroegtijdig te signaleren. Door vroegtijdige verstoringen op te merken en kleine problemen aan te pakken kun je erger voorkomen. Dit hoef je niet alleen te doen. Stel vragen aan je leerlingen. Zij weten vaak als geen ander wat er allemaal speelt in de klas. Praat daar met hen over. Stimuleer en moedig hen aan om het te melden als er iets speelt. Maar vroegtijdig signaleren gaat ook over het oppikken van kleine signalen en deze zo snel mogelijk bespreekbaar maken. Door dit bespreekbaar te maken kun je groter ‘gedoe’ voorkomen.
Voer ook het gesprek met elkaar als onderwijsteam: Welk gedrag is acceptabel, wat niet, waar ligt de grens? Oefen hoe je hier op reageert. Maak hier met elkaar afspraken over.
Inspectie kan hulp bieden
De Vertrouwensinspectie schrijft in haar rapport dat het aantal schadelijke meldingen is toegenomen. De meldingen gaan over psychisch en fysiek geweld, seksuele intimidatie en seksueel misbruik. Zowel scholen als ouders en leerlingen kunnen melden. Doordat scholen de incidenten bekend maken, kan de inspectie hulp bieden aan het schoolbestuur.
Neem contact op met de vertrouwensinspecteurs
In een artikel in De Volkskrant lichten Vertrouwensinspecteurs Joke Schuur en Jeanette Wolleswinkel het rapport toe. Schuur zegt hierin: “Scholen hebben zorgplicht, maar hoe hiermee wordt omgegaan verschilt sterk per school. We horen geregeld terug dat ouders niet weten dat er een sociaal veiligheidsplan is, of dat er een vertrouwenspersoon op school rondloopt waar ze terecht kunnen.” Wolleswinkel: “We proberen docenten te motiveren dit in openheid te bespreken: welk gedrag is toegestaan, waar loop je tegenaan, hoe gaan we daarmee om? Zulke gesprekken ontstaan niet zomaar bij het koffiezetapparaat, die moet de schoolleiding faciliteren.”
Werken aan preventie
School & Veiligheid beschikt over veel informatie, kennis en tools om te werken aan een sociaal veilig klimaat wat preventief kan werken om schadelijk gedrag te beperken. Een kleine greep uit de informatie:
Om te werken aan een sociaal veilige groep.
Maak met je team afspraken over gedrag.
Hoe stimuleer je seksueel integer gedrag?
Hoe voorkom je seksueel grensoverschrijdend gedrag?
Lastig gedrag in de klas; voorkom fysieke botsingen
Oefening omgaan met lastig gedrag
Het Adviespunt van School & Veiligheid is elke werkdag geopend van 9.00 tot 16.00 uur en is te bereiken via 030-285 6616. In geval van een calamiteit is het calamiteitenteam elke dag 24 uur per dag bereikbaar via het Adviespunt.