Van 22 tot en met 27 september vond de Studiereis Gezonde School IJsland plaats. Na afloop werd bij de deelnemers nagevraagd welke lessen ze vanuit IJsland meenamen naar Nederland.
Aan het einde van de studiereis maken we altijd samen met de deelnemers een lijstje met 'take away's'. Wat zijn de inhoudelijke highlights en wat nemen we dus mee naar huis. Een lijstje...
1 Een gezonde school in een gezonde wijk in een gezonde gemeente
De aanpak is het meest effectief wanneer een gezonde school niet op zichzelf staat, maar deel uitmaakt van een gezonde wijk, die weer deel uitmaakt van een gezonde gemeente. Voordelen van zo’n aanpak zijn dat je met een collectieve branding kunt werken en dat iedereen dezelfde taal spreekt.
2 Data-gestuurd in plaats van thema-gestuurd
In IJsland wordt jaarlijks via vragenlijsten de gezondheid en het welzijn van leerlingen onderzocht. Dit gebeurt al decennia waardoor er ook veel historische data zijn. De data worden snel verwerkt en verzameld op één website. Scholen kunnen zo flexibel met maatregelen inspelen op wisselende behoeften. In Nederland is de aanpak thema-gestuurd.
3 Zet welbevinden op plek 1 in het onderwijs
In IJsland is welbevinden onderdeel van het curriculum. Aan het welbevinden van zowel leerlingen als schoolpersoneel als ouders wordt grote waarde gehecht. Daarbij is de balans tussen leren en welbevinden essentieel. In IJsland vertaalt zich dat zowel in het aanbod – aandacht voor zaken als mindfulness, slapen en yoga – als in in welzijn gespecialiseerd personeel – schoolpsycholoog, counselor, schoolverpleegkundige. Daarbij is het motto ‘If you are not happy, you cannot learn’.
4 Geef sociale vaardigheden een plek in het DNA van de school
In het onderwijs in IJsland spelen sociale vaardigheden zoals positieve benadering van leerlingen, trots zijn op diversiteit, resilience (= veerkracht), leren van fouten maken en een buddy systeem een belangrijke rol. In klassen hangen ook posters met gewenst gedrag (groen) en ongewenst gedrag (rood). Zie foto hieronder.
5 Focus op zelfstandig maken van leerlingen en hun eigen leerproces
In het IJslands onderwijs is ‘formative assessment’ een belangrijk element. De leerdoelen worden per onderwerp op het bord geschreven en leerlingen mogen middels kleuren aangeven in hoeverre ze vinden dat ze de doelen bereikt hebben. Het bord laat daar ook tastbare resultaten van zien. Zie foto hieronder.
6 We zijn in Nederland ook goed bezig
Een studiereis is een geschikt moment om door te kijken en te vergelijken ook je eigen functioneren rond gezonde school kritisch onder de loep te nemen. En dan is de conclusie dat er weliswaar nog veel te wensen is, maar dat we toch kunnen concluderen dat we ook in Nederland goed bezig zijn.
Groepsfoto is gemaakt door fotograaf Ad Snelderwaard.