Veel scholen en docenten willen graag meer doen aan positieve en inclusieve seksuele vorming. Er leven echter wel een aantal vragen:
- Hoe creëer je een veilige sfeer?
- Hoe ga je om met giechelende pubers en het ongemak, misschien ook bij jezelf?
- Weet je wel genoeg van alle onderwerpen?
- Welke lespakketten bestaan er eigenlijk en waar vind je die?
- Hoe overtuig je collega’s dat het om meer gaat dan biologie?
Dat is precies waar Rutgers en Soa Aids Nederland in de Week van de Liefde bij helpen. Deelname is gratis en je ontvangt een pakket met promotie-en praktijkmaterialen.
Waarom meedoen zo belangrijk is
Van bloemetjes en bijtjes naar sexting en consent. De onderwerpen en de focus veranderen met de tijd. Maar één ding blijft hetzelfde als je op de middelbare school of het mbo zit: liefde, relaties en seks houden je meer bezig dan de stelling van Pythagoras.
Dat aandacht voor seks en relaties op school ook anno 2025 nodig is, blijkt wel uit het onderzoek Seks onder je 25e. Het condoomgebruik onder jongeren is flink gedaald, de groep die geen anticonceptie gebruikt groeit en de soa-cijfers stijgen.
Jongeren vinden de informatie die ze op school krijgen over relaties en seks onvoldoende. Ze willen niet alleen méér lessen over relaties en seks, maar ook aandacht voor onderwerpen die verder gaan dan voortplanting, zoals online seksualiteit, consent en het aangeven, herkennen en respecteren van wensen en grenzen, plezier en diversiteit. Ook daarom is het belangrijk om het op school op een duidelijke, eigentijdse en persoonlijke manier te hebben over relaties en seks.
Doen jullie ook (weer) mee?
In de week van Valentijnsdag gaven in 2024 bijna 4000 docenten, van het voortgezet (speciaal) onderwijs, praktijkonderwijs en middelbaar beroepsonderwijs door het hele land minimaal één les over relaties en seksualiteit. Ook in 2025 organiseren Soa Aids Nederland en Rutgers in samenwerking met de GGD’en deze jaarlijks terugkerende projectweek. Doen jullie ook (weer) mee? Van 10 tot en met 14 februari 2025. Deelname is gratis.
Meld je aan via het aanmeldformulier
Ontvang het gratis pakket met promotie-en praktijkmateriaal
Wat krijg je als je je aanmeldt? Onder andere:
- Promotiemateriaal om in school op te hangen
- Een webinar (voorafgaand aan de week) voor docenten, met tips & tools
- Toegang tot (online) trainingen & tools
- Condooms
- Een lesbrief en een menukaart vol inspiratie en suggesties voor de invulling van de week en een curriculum na de week
- Het boekje ‘99 vragen over jongeren en seks’, gebaseerd op de uitkomsten van het onderzoek ‘Seks onder je 25e’
- De Anonieme Week van de Liefde Vragenbox met bijbehorende kaartjes, zodat leerlingen anoniem vragen kunnen stellen
Aan de slag
Om de Week van de Liefde succesvol te starten, ondersteunen Rutgers en Soa Aids Nederland scholen voorafgaand aan de week met trainingen, lesmaterialen en deze praktische tips.
1. Zorg voor een duidelijke visie
Werk als docententeam en directie aan een duidelijke visie op relaties en seksualiteit. Waarom besteden we aandacht aan relationele en seksuele vorming? Hoe gaan we om met seksueel gedrag in de klas? Hoe zorgen we voor een veilige omgeving voor alle leerlingen? De GGD biedt in veel regio’s ondersteuning bij het ontwikkelen en implementeren van een visie en beleid.
2. Volg trainingen
Lesgeven over relaties en seksualiteit is niet voor iedereen even gemakkelijk. Zorg dat je goed voorbereid bent door trainingen te volgen. We bieden enkele opties:
3. Plan de activiteiten
Bedenk vooraf wie welke lessen gaat geven en kondig deze tijdig aan, bijvoorbeeld via de nieuwsbrief of de schoolwebsite. Als je externe partijen betrekt, zorg dan voor heldere afspraken. Voor het informeren van ouders kun je gebruikmaken van de voorbeeldbrieven voor ouders (laag taalniveau of hoog taalniveau).
4. Vraag ondersteuning van de GGD
De regionale GGD kan ondersteuning bieden, zoals trainingen geven aan docenten of ouderavonden organiseren. Neem contact op met de GGD in jouw regio.
5. Gebruik erkende lesmaterialen
De lespakketten Lang Leve de Liefde, Living Loving of Be-Loved zijn bijvoorbeeld zeer geschikt. Uiteraard kun je ook andere erkende lesmaterialen gebruiken, bij voorkeur in een doorlopende leerlijn. Zo draag je bij aan de relationele en seksuele gezondheid, weerbaarheid en welzijn van je leerlingen! Maak gebruik van overzichtskaarten die erkende lesmaterialen per onderwijssoort en leerjaar tonen:
6. Bouw aan een doorlopende leerlijn
Sinds 2012 zijn ‘seksualiteit’ en ‘seksuele diversiteit’ onderdeel van de kerndoelen van de onderbouw van het voortgezet onderwijs en voortgezet speciaal onderwijs. De doorlopende leerlijn seksuele vorming (0-18) helpt bij het vertalen van de kerndoelen naar lesdoelen.
7. Bekijk tips en tools
De Week van de Liefde-toolkit biedt handige tools en formats, zoals o.a. tips van docenten bij het lesgeven. Daarnaast vind je in deze tipsheet tips voor en door docenten voor het geven van positieve en inclusieve relationele en seksuele vorming.
Structurele aandacht voor relaties en seksualiteit
Na de Week van de Liefde is het belangrijk om de projectweek te evalueren. Bespreek de reacties van de leerlingen en docenten, kijk waar meer aandacht nodig is en bepaal de belangrijkste opbrengsten voor de school.
Op basis van deze evaluatie kunnen jullie besluiten of en hoe relationele en seksuele vorming een structurele plek kan krijgen in het curriculum van de school. Dit is effectiever dan ad hoc activiteiten. Samenwerking aan een visie en beleid helpt om dit thema te verankeren binnen de school. De Week van de Liefde is een startpunt, maar blijvende aandacht voor relationele en seksuele vorming in het schoolplan heeft het meeste effect.
