Elk succes is er een

Het plenaire programma werd geopend door keynotespeaker Patrick van Veen, die gedragsbioloog is. Deelnemers kregen vragen over hun eigen seksuele opvoeding, online gedrag en inzet van het thema Relaties en seksualiteit op school. Vanuit Gezonde School werden successen benoemd en is de wens uitgesproken om de komende twee jaar nog in steviger in te zetten op goede borging van het thema op scholen. Kennispartners Rutgers, Stichting School en Veiligheid en Soa Aids Nederland gaven deelnemers nog een kijkje in de keuken bij diverse ontwikkelingen op het thema.

Tussen de sprekers door was er sprake van een mooie afwisseling met praktische en inspirerende voorbeelden. Zoals de maandverbanddispenser op het Graafschap College en extra inzet tijdens de Week van de Liefde op de Gooise Praktijkschool. Mariëtte Hamer, regeringscommissaris seksueel grensoverschrijdend gedrag en seksueel geweld, had speciaal voor alle aanwezigen een videoboodschap ingesproken.

Tijdens de conferentie werd ook het vignet Gezonde School overhandigd aan ZMLK De Zevenster. Het team van de school vertelde dat ze eigenlijk al heel veel deden aan relationele en seksuele vorming en de stap naar het vignet hierdoor sneller gemaakt was.

Gesprekken over relaties en seksualiteit normaliseren

In drie workshoprondes kwamen tal van onderwerpen aan bod: jezelf zijn op school, blijvende aandacht voor relaties en seksualiteit, plezier en consent, online gedrag, een veilig schoolklimaat, cultuursensitief werken en nog veel meer. De bedoeling hiervan was om structurele en duurzame aandacht op scholen te stimuleren en het gesprek hierover normaliseren. Ook konden deelnemers op de activiteitenmarkt in gesprek met verschillende eigenaren van Gezonde School-activiteiten.

Tips uit de workshops

Er was veel enthousiasme voor het uitgebreide workshopaanbod tijdens de conferentie. Een aantal tips van de partijen die workshops gaven:

• Focussen op plezier in plaats van risico’s is eigenlijk preventie: jongeren beginnen bijvoorbeeld later aan seks en maken, als ze eraan beginnen, geïnformeerde keuzes. Wees bewust van je eigen normen en waarden rondom relaties en seksualiteit en zet deze ‘rugzak’ af, zodat je objectief kunt zijn.
• Seksualiteit is een leerproces, wij spelen een grote rol in de ontwikkeling van de seksuele moraal van leerlingen en studenten. Online heeft grote invloed op jongeren.
• Betrek ouders en verzorgers in vredestijd. Dat betekent: benader ze in tijden dat het goed gaat, niet pas als er een probleem speelt op school.
• Spreek heldere kaders af over wat gewenst en ongewenst gedrag is op school.
• Ga het gesprek aan met leerlingen en studenten. Zij kunnen zelf goed aangeven wat moet worden besproken in het onderwijs!
• Begin in het speciaal onderwijs zo vroeg mogelijk en werk in een doorlopende leerlijn.
• Leer leerlingen en studenten ‘ja’ zeggen, zodat zo ook weten wanneer ze ‘nee’ moetengebruiken. Van jongs af aan wordt kinderen geleerd dat zij grenzen moeten aangeven met 'nee, dit wil ik niet', bijvoorbeeld. Belangrijker is echter om kinderen te leren verwoorden wat ze wél willen. Ze weten dan ook beter wat ze níet willen.
• Onderschat het belang van seksuele vorming niet. Jonge apen kijken het gedrag af bij volwassenen. Hun 'lespakket' is het dagelijkse leven. Bij mensen vindt seksueel gedrag voornamelijk afgeschermd plaats. Daardoor is seksuele vorming extra belangrijk.
• Stel ‘lastige vragen’ aan jongens. Wanneer je in gesprek wilt gaan met jongens helpt het namelijk wanneer ze inzien dat niet iedereen alles al weet over relaties en seksualiteit. Door lastige vragen te stellen wordt dit duidelijk.

Stimuleringsregeling Gezonde Relaties & Seksualiteit

Deze conferentie werd georganiseerd vanuit het programma Gezonde School en specifiek de stimuleringsregeling Gezonde Relaties & Seksualiteit. Scholen die gebruikmaken van de stimuleringsregeling krijgen een financieel steuntje in de rug, zodat ze (extra) aandacht kunnen besteden aan het thema Relaties en seksualiteit. Ook krijgen ze ondersteuning en advies van een Gezonde School-adviseur. Sinds de start van de stimuleringsregeling in 2019 hebben al bijna 1400 scholen uit het primair onderwijs, speciaal onderwijs, voortgezet onderwijs en mbo de regeling gebruikt.

Fotocredit: Herbert Wiggerman.