In de lerarenopleidingen en pabo’s moet meer aandacht komen voor relationele en seksuele vorming. En voor het waarborgen van sociale veiligheid rondom seksualiteit en relaties in alledaagse situaties in de klas en in de school. Leerkrachten en docenten vinden het moeilijk om les te geven over relationele en seksuele vorming, adequaat te reageren op seksueel gedrag of een veilige sfeer te creëren waar iedereen zichzelf kan zijn. Dit blijkt uit onderzoek van Rutgers, expertisecentrum seksualiteit en Stichting School & Veiligheid.
En dat terwijl het onderwijs een belangrijke rol speelt in het ondersteunen van kinderen en jongeren bij een positieve seksuele ontwikkeling en aandacht voor dit onderwerp essentieel is voor het creëren van een sociaal veilig schoolklimaat waarin kinderen en jongeren zich optimaal kunnen ontwikkelen.
Niet genoeg voorbereid
Uit het onderzoek bij studenten en startende docenten blijkt dat een groot aantal studenten zich niet genoeg voorbereid voelt om relationele en seksuele vorming op school te verzorgen of in de klas en in school om te gaan met situaties die raken aan seksualiteit en sociale veiligheid. Elsbeth Reitzema van Rutgers: “De cijfers zijn schokkend. Bij de opleiding Biologie geeft de helft van de studenten aan zich onvoldoende voorbereid te voelen voor het geven van relationele en seksuele vorming aan hun leerlingen. Bij de opleiding Leraar Gezondheidszorg en Welzijn ligt dat aantal nog hoger. Bij de pabo geeft 13 % van de beginnende leerkrachten en bijna 40% van de aankomende leerkrachten aan niet in staat te zijn om hierover les te geven.”
Zelfbewuste jongeren
Door sociale veiligheid rondom seksualiteit en relaties in alledaagse situaties en relationele en seksuele vorming op school krijgen kinderen en jongeren meer kennis over hun eigen lichaam, relaties en seksualiteit, ontwikkelen zij adequate waarden en normen en leren zij respectvol met elkaar om te gaan. Dit draagt bij aan de preventie van onbedoelde zwangerschappen, abortus, seksuele grensoverschrijding, soa/hiv en negatief gedrag ten aanzien van gender of seksuele oriëntatie. Goede relationele en seksuele vorming leidt tot meer zelfbewuste, seksueel gezonde jongeren, en uiteindelijk ook tot minder schooluitval en een beter toekomstperspectief. Elsbeth: “De basis voor een veilig schoolklimaat in het algemeen en seksuele integriteit en seksuele vorming in het bijzonder, kan gelegd worden in de pabo’s en lerarenopleidingen.”
Onbedoelde zwangerschappen
Het onderzoek komt voort uit een project van het ministeries van VWS en OCW dat oorspronkelijk bedoeld was om onbedoelde (tiener)zwangerschappen te voorkomen en dat zich ontwikkeld heeft tot een programma dat scholen wil stimuleren structureel aandacht te besteden aan gezonde relaties en seksualiteit. “Het doel is om meer scholen structureel in staat te stellen om hun leerlingen en studenten te vormen tot burgers die verantwoordelijk en respectvol omgaan met hun eigen seksualiteit en die van de ander. De scholen dragen daarmee bij aan het voorkomen van onbedoelde (tiener)zwangerschappen”, aldus Elsbeth. “We willen lerarenopleidingen relevante kennis, goede voorbeelden en handvatten bieden die goed aansluiten op de onderwijspraktijk.”
Meer informatie?
Lees hier de onderzoeksrapporten: