Verklaringen uit het verleden

De Kamer nam een motie aan die een einde maakt aan ouderverklaringen die homoseksualiteit afwijzen. In een brief met antwoorden op Kamervragen en een inventarisatie van identiteitsverklaringen laat Slob weten dat die verklaringen geen afwijzing van homoseksualiteit bevatten. Een aantal jaar geleden bestonden dergelijk verklaringen wel en sommige daarvan waren nog online te vinden.

“Geen enkele school in Nederland mag leerlingen veroordelen of afwijzen op basis van hun seksuele gerichtheid”, schrijft Slob de Kamer. “Niet in een identiteitsverklaring, niet in hun toelatingsbeleid en niet in hun schoolcultuur. Bovendien hebben scholen een zorgplicht voor een sociaal veilig schoolklimaat op basis van de onderwijswetgeving. Daarvan kan geen sprake zijn als leerlingen worden afgewezen op basis van hun seksuele gerichtheid.” Hij blijft in gesprek met de profielorganisaties over de manier waarop er inhoud wordt gegeven aan het Burgerschapsonderwijs.

Verschil van mening

“Dat debat over de Wet op het Burgerschapsonderwijs werd natuurlijk volledig overschaduwd door het punt van de identiteitsverklaringen”, zegt Jan-Willem de Leeuw, bestuurder van de Coöperatie ZWN (waarin acht reformatorische scholen in de regio zuidwest Nederland verenigd zijn). Het deed hem pijn, de manier waarop er over die identiteitsverklaringen gesproken werd in de Kamer. “Natuurlijk is er een verschil van mening als het gaat over de homoseksuele praktijk tussen een groot aantal partijen en de reformatorische scholen (veel reformatorische scholen maken onderscheid tussen homoseksuele gerichtheid en het ‘praktiseren’ van homoseksualiteit, red.). Maar wij hechten heel veel waarde aan een veilig schoolklimaat voor alle leerlingen, dus ook voor homoseksuele leerlingen”, benadrukt De Leeuw. Onderzoeksrapporten bevestigen dat overigens. “We komen uit de bus als de categorie veiligste scholen.”

School, kerk en gezin

De redenering is: als ouders identiteitsverklaringen ondertekenen waarmee zij homoseksualiteit afwijzen, zijn kinderen niet veilig op school. De Leeuw snapt dat wel, maar redeneert precies andersom: “Als school, kerk en gezin uitgaan van dezelfde overtuigingen, betekent dat juist een veilige situatie voor een kind. Wij zetten kinderen op een stevig fundament. Vervolgens zeggen we wel: Vanuit dat fundament ben je volledig onderdeel van deze samenleving. Je moet weten wat er in deze samenleving speelt en hoe je daar zelf over denkt.”

Onderwijs van de ouders

Let wel, zegt De Leeuw: In een brede samenleving is een veelkleurig palet van overtuigingen. Dat komt ook tot uiting in de verschillen in gedachtegoed tussen scholen. “Het zijn niet de bestuurders die de ouders of kinderen hun wil opleggen, maar de ouders willen hun kinderen hebben op een school met deze specifieke overtuigingen. Veel politieke partijen doen alsof het onderwijs van de staat is, of van de samenleving als geheel. Wij vinden dat het onderwijs van de ouders is.”

“Het frame dat die identiteitsverklaringen zouden zorgen voor hetzij onveiligheid, hetzij segregatie, is een beeld dat ons wordt opgedrongen”, vervolgt De Leeuw. Segregatie vindt net zo goed plaats op andere scholen, daar dragen die identiteitsverklaringen niet aan bij. “Ik realiseer me dat we wellicht de confrontatie met de samenleving uitstellen. Maar onze leerlingen gaan gewoon de maatschappij in, ze werken straks op de bouw, op kantoor, doen vrijwilligerswerk… En ze kunnen dan naar die samenleving kijken vanuit een zelfbewustzijn dat de school, gezin en kerk hen meegeeft.”

Zorg voor je naaste

Is het in het verleden verkeerd gegaan? Wellicht, zegt De Leeuw, dat tien, twintig jaar geleden op reformatorische scholen en ook op heel veel andere scholen onvoldoende veiligheid was voor homoseksuele leerlingen. “Als zulke kinderen zich bij ons op school niet welkom hebben gevoeld of onheus zijn behandeld, dan betreuren we dat. Maar nu kunnen leerlingen op reformatorische scholen op een veilige manier uit de kast komen. Een van de belangrijkste punten van christen-zijn is zorg hebben voor je naaste, wie die naaste dan ook is.”