De afgelopen week is er vanaf maandag 2 tot en met vrijdag 6 september speciaal aandacht geweest voor de noodzaak voor goede seksuele voorlichting op scholen. Vanuit 3FM werd ism Brandpunt de actie #Kutvoorlichting georganiseerd. Want… jongeren beoordelen seksuele voorlichting slechts met een 5,8! Ze missen vooral informatie over prettige en gewenste seks en over hoe je je wensen en grenzen aangeeft. En daar hebben ze gelijk in.
Op school
“Naar aanleiding van onderzoeken naar de omvang van seksueel misbruik kun je ervan uit gaan dat er per klas een paar kinderen zitten die ervaring hebben met een vorm van seksueel misbruik" zegt Iva Bicanic, klinisch psycholoog en landelijk coördinator centrum seksueel geweld. Lindi Thissen, inmiddels leerkracht in het basisonderwijs, was een van die kinderen. Zij werd verkracht door haar rijinstructeur. Uit schaamte en schuldgevoel heeft ze geen hulp gezocht. Ze vertelt hieronder haar verhaal en doet daarbij een belangrijke oproep aan ouders en leerkrachten.
Het begon heel onschuldig
“Ik dacht dat ik goed voor mezelf op kon komen. Dat ik nooit in een situatie zou komen waarin ik gedwongen seks zou hebben. En toch ben ik verkracht door mijn rijinstructeur. Hij was twee keer zo oud als ik was en hij had macht over mij. De lessen begonnen leuk en gezellig, maar met kleine stapjes ging hij steeds weer over mijn grenzen heen. Ik was ontzettend bang voor hem. Hij was intimiderend en vertelde elke les hoe hij met verbaal of fysiek geweld dingen had opgelost. Hij was opdringerig en opvliegend. Uit angst verstijfde ik, keer op keer. Het was alsof ik uit mijn eigen lijf stapte. Ik wilde schreeuwen, maar mijn mond bewoog niet, ik wilde rennen, slaan, schoppen, maar ik bewoog niet. Ik was in zijn macht en hij bepaalde wat er gebeurde. Hoe graag ik ook zou willen, op dat moment lukte het mij niet om het misbruik te stoppen. Hulp vragen durfde ik niet, ik was bang dat niemand iets met mij te maken zou willen hebben als ze wisten wat er gebeurde. Ik ben bij deze man blijven lessen tot ik mijn rijbewijs heb gehaald, daarmee stopte het misbruik gelukkig. Ik heb nog anderhalf jaar met dit geheim rondgelopen.”
Zwijgen is zilver, toch?
“Zoals mijn verhaal zijn er meer. Vaak is er sprake van een machtsspel, waar ook nog eens veel belangen bij komen kijken. Een buurvrouw, vader, agent, leraar, etc., vaak is het iemand binnen jouw omgeving waar je vaak mee geconfronteerd wordt. Iemand die continue macht over je uitoefent. Wanneer er sprake is van gedwongen seks heb je het idee dat het jouw eigen schuld is, dat je het had kunnen voorkomen en dat je nee had moeten zeggen. Je voelt je vies en schuldig. Je weet dat het niet mag en je wilt niets liever dan dat het ophoudt. Maar je schaamte en angst winnen het, dus je blijft zwijgen. Als ik iemand in vertrouwen had genomen en mijn verhaal had gedeeld, had ik hulp gehad om uit deze benarde situatie te komen. Dan had deze persoon mij kunnen laten zien dat het niet mijn schuld was. Dat ik niet minder waard ben of anders.”
Seksuele voorlichting op school
“Ik vind dat voor scholen een belangrijke taak is weggelegd om kinderen en jongeren seksueel weerbaar te maken. Op scholen is al veel verbeterd sinds mijn basisschooltijd. Scholen hebben elk jaar, vanaf groep 1, aandacht voor seksuele ontwikkeling en weerbaarheid. Er wordt open en eerlijk over het onderwerp gesproken. Ik ben zelf leerkracht, dus ik zie dit van dichtbij gebeuren. Leerkrachten beginnen het gewoon te vinden om kinderen te onderwijzen over seksualiteit. Toch vinden veel leerkrachten seks nog een spannend onderwerp, er ligt een taboe op. In veel klassen wordt niet meer dan één of twee lessen per jaar gegeven. Ze verdwijnen ook zo snel als mogelijk weer in de kast.”
Praten is goud!
“Ik ben ervan overtuigd dat als ouders en leerkrachten open zijn over alle aspecten van seksualiteit er een hoop verandert. Kinderen voelen dat het geen taboe is en durven dingen te vragen. Als kinderen in een situatie komen waar ze dingen tegen hun wil moeten doen, vragen ze eerder hulp aan ouders of leerkrachten. Hierdoor kunnen kinderen tijdens zo´n situatie of zelfs daarvoor al geholpen worden om misbruik of verkrachting te voorkomen!
Het had mij enorm geholpen als ik vanaf jongs af aan had gepraat over seksualiteit. Als ik geweten had dat ik bij leerkrachten of mijn ouders terecht kon met vragen of twijfels. Dus praat! Over de leuke en de minder leuke kanten. Niet alleen tijdens de Week van de Lentekriebels, laat zien en horen dat kinderen altijd bij jou als leerkracht of ouder terecht kunnen. Pak elke kans die er is om open over seks en seksuele weerbaarheid te praten. Wij kunnen het verschil maken!”
Wil jij als docent een hoger cijfer?
Rutgers ondersteunt de actie #Kutvoorlichting en geeft docenten graag handvaten om seksuele voorlichting op hun school te verbeteren. Kijk voor alle ins en outs op www.seksuelevorming.nl/kutvoor... om te kijken wat je kunt doen.