De cijfers zijn afkomstig van het Overzicht dossiers vertrouwensinspecteurs in het onderwijs 2023-2024. In het schooljaar 2023-2024 registreerde de Inspectie in totaal 2317 nieuwe gevallen van psychisch, fysiek of seksueel geweld. Dat is een toename van 165 vergeleken met het jaar ervoor en 574 meer ten opzichte van het schooljaar 2021-2022. De Inspectie kijkt naar po, vo, so, mbo, ho en anders.
De stijging van 165 dossiers is vooral zichtbaar in het primair en voortgezet onderwijs. In het po steeg het van 880 in 2021-2022, via 1005 in 2022-2023, naar 1270 dossiers in 2023-2024. In het vo ging het in die drie jaar van 657 via 772 naar 801.
Ieder jaar meer unieke meldingen
Het aantal unieke meldingen is in 2023-2024 opnieuw gestegen naar 3657, een toename van 532 ten opzichte van de 3125 meldingen in 2022-2023. De maand juni sprong eruit met 529 nieuwe meldingen. Niet eerder in de geschiedenis van het meldpunt werden meer dan 500 meldingen in 1 maand verwerkt.
Psychisch geweld in po en vo: meldingen stijgen in aantallen en ernst
Het aantal dossiers over psychisch geweld stijgt al jaren. Daarbij gaat het steeds vaker over ernstig en langdurig pesten. Dit schooljaar zijn er 1187 dossiers met dit kenmerk geregistreerd, een aantal dat elk jaar toeneemt: in 2021-2022 waren er 752 dossiers, in 2022-2023 992. Welke opvallende ontwikkelingen zijn waarneembaar in de sectoren?
Primair onderwijs: 708 van de 1187 dossiers
In het primair onderwijs is psychisch geweld een groeiend probleem. Zowel de ernst als de duur van dit geweld neemt toe. Meer dan de helft van de dossiers over psychisch geweld heeft betrekking op langdurig en ernstig pesten.
Voortgezet onderwijs: 375 van de 801 dossiers
In het voortgezet onderwijs ziet de vertrouwensinspectie al langere tijd een toename van dossiers over psychisch geweld. Dit schooljaar zijn er 375 dossiers geregistreerd, een stijging ten opzichte van voorgaande jaren. Hiervan gaat 202 dossiers over (ernstig) pesten, meer dan de helft.
Zorgelijke constateringen Inspectie over psychisch geweld
- Scholen waar sprake is van psychisch geweld, zoals pesten, lukt het onvoldoende om de verstoorde groepsdynamiek door dit psychisch geweld te doen stoppen. De vertrouwensinspecteurs vinden dit zorgelijk vanwege de aanzienlijke gevolgen van pestgedrag.
- In zowel het primair als voortgezet onderwijs signaleert de vertrouwensinspectie een toename in de ernst van psychisch geweld. Dit verschuift steeds vaker naar dreigende uitingen, waaronder (be)dreigingen met fysiek geweld en/of wapens.
Ook toename fysiek geweld met soms blijvend letsel tot gevolg
Ook het aantal dossiers over fysiek geweld neemt al jaren toe. In 2021-2022 waren dit er 478, in 2022-2023 560 en in 2023-2024 623. In een groot deel van deze dossiers, namelijk in 347 van de 623 dossiers, gaat het dit schooljaar wederom over fysiek geweld tussen leerlingen beneden de 13 jaar. Dit constateert de vertrouwensinspectie voor het vijfde jaar op rij. De meeste dossiers in deze categorie gaan over (zware) mishandeling, dreiging (met fysiek geweld of met een wapen) en ongewenste hinderlijke aanrakingen (trekken en duwen).
De Inspectie constateert in po en vo steeds ernstigere vormen van fysiek geweld. Van de 623 dossiers gaat het in 185 gevallen over (zware) mishandeling, soms met blijvend letsel als gevolg.
Zorgelijke constatering
- De vertrouwensinspectie ziet een zorgwekkend verband: het niet tijdig herkennen, erkennen en aanpakken van pesten kan leiden tot escalaties, zoals vechtpartijen en in sommige gevallen zelfs mishandelingen.
Bron: Inspectie van het Onderwijs.
