Meer contact met natuur
Steeds meer basisscholen kiezen ervoor hun schoolplein te vergroenen. Van Dijk: “Dit is onder meer een reactie op de groeiende bezorgdheid over de mogelijk negatieve gevolgen van het gebrek aan contact met natuur in het dagelijks leven van kinderen. Daarom heb ik onderzocht in hoeverre het vergroenen van schoolpleinen bijdraagt aan welzijn en gedrag van kinderen.”
Invloed van groen schoolplein op kinderen
Na vergroening blijkt dat schoolpleinen meer worden gewaardeerd en kinderen meer gevarieerd zijn in hun spel. Bovendien voelen meisjes zich meer in het spel betrokken en bewegen intensiever. Daarnaast blijkt dat een groen schoolplein zorgt voor een betere concentratie van kinderen na de pauze en dat zij meer steun van leeftijdgenootjes ervaren.
Onderhoud plein minder populair onder ouders
De afgelopen vijf jaar onderzocht Van Dijk het effect van groene pleinen uit bij kinderen, ouders en leerkrachten. Uit de resultaten blijkt ook dat ouders van kinderen op scholen met een groen en niet-groen schoolplein meer voordelen dan nadelen zien van een groen schoolplein, maar dat de bereidheid om te helpen met onderhoud en andere activiteiten gering is.
Gebruik van groene pleinen voor buitenonderwijs
Samen met leerkrachten van vijf basisscholen is onderzocht wat belemmeringen en oplossingen zijn voor het gebruik van groene schoolplein voor lessen. Leerkrachten blijken het lastig te vinden om te starten met buiten lesgeven vanwege een gebrek aan inspiratie en zelfvertrouwen en omdat het geen formele plek heeft in hun dagelijkse praktijk. Van Dijk: “Het ervaren van buiten lesgeven lijkt een belangrijke sleutel voor leerkrachten om het schoolplein ook te zien als leeromgeving, evenals het geven van inspiratiesessies en het met het team samen werken aan het toepassen van buiten les geven.”
Over Janke van Dijk
Janke van Dijk is Impact Consultant bij Sinzer. Daarvoor was ze van september 2013 tot februari 2020 docent-onderzoeker bij Hogeschool Leiden. Zij heeft een achtergrond in de sociale psychologie en studeerde af op een onderzoek naar het therapeutisch potentieel van de natuur. In haar werk wordt Janke gedreven door de ambitie om wetenschappelijke kennis over het belang van natuur voor ontwikkeling van kinderen te vertalen naar de praktijk.
Samenwerkingspartners
Het onderzoeksproject is uitgevoerd binnen een samenwerkingsverband van Hogeschool Leiden, Vrije Universiteit Amsterdam, IVN, Thomas More Hogeschool, de Sophia Stichting, Fonds 1818 en Rijksuniversiteit Groningen. Het onderzoek werd mede mogelijk gemaakt door financiering uit de regeling RAAK-PRO van SIA (Stichting Innovatie Alliantie).
De resultaten uit het promotieonderzoek van Van Dijk zijn van belang omdat het vergroenen van pleinen een vlucht had genomen, terwijl de wetenschappelijke kennis over het gebruik daarop achterliep. Deze onderzoeksuitkomsten kunnen bijdragen aan een beter onderbouwd gebruik van het groene schoolplein in het onderwijsleerproces.
Het proefschrift bevat vier wetenschappelijke artikelen waarvan er twee al eerder zijn gepubliceerd. Daarnaast bevat het twee artikelen die nog niet eerder zijn verschenen en nog worden gepubliceerd in internationale wetenschappelijke tijdschriften. Vanwege het embargo op deze artikelen zal het proefschrift pas na december 2021 te vinden zijn op de website van de hogeschool.
