Volgens De Groot bewegen alle jonge kinderen van nature graag. “Dat zit in ons als mensen.” Zijn punt is daarom: “Bewegen moeten we niet zien als iets dat je kinderen moet aanleren.” De Groot ziet het graag andersom: “Probeer aan te sluiten bij de natuurlijke ‘speelprikkel’ van kleuters. Als school en als ouders zijn we in het recente verleden vaak te bezorgd geweest. Veiligheid stond voorop en kleuters werden toch wel afgeremd om overal zomaar op te klimmen en af te springen. Mijn visie is: als we er wat meer ‘vanaf blijven’ en kleuters begeleiden in hun natuurlijke beweegdrang, hoeven we later ook minder te stimuleren. Iets dat wetenschappelijk onderzoek ook ondersteunt: spelen met risico’s is belangrijk voor een gezonde ontwikkeling van kinderen.”

Lukt ‘t, Leeft ‘t en Loopt ‘t

De Groot vertelt dat hij in zijn lessen met kleuters aandacht heeft voor: Lukt ‘t, Leeft ‘t en Loopt ‘t.

‘Lukt ‘t’ gaat over de specifieke vaardigheid die kinderen moeten aanleren vanuit het curriculum, waaronder motorische basisvaardigheden zoals klimmen, duikelen en het over de kop gaan. De Groot ziet echter nog meer voordelen van goed bewegingsonderwijs: het leert kleuters van alles op persoonlijk vlak en het brengt hen plezier in bewegen bij.

‘Leeft ‘t’ draait om het bewustzijn bij vakdocenten dat ze verschillende typen kinderen in de kleuterklas hebben. “Als je aansluit bij wat voor hen betekenisvol is, breng je plezier in bewegen.”

‘Loopt ‘t’ gaat om de organisatie van de les en de opstelling van de materialen. De Groot: “Kleuters zijn intuïtief en reageren op alle prikkels. Zij denken niet: deze oefening wil ik doen en zo moet ik het aanpakken. Zij denken: hé, ik zie een klimopstelling, ik ga klimmen! Dat hoef je niet uit te leggen.” Hij gaat nog een stap verder: “Als ik banken klaarzet voor balanceren zonder instructies, gaan de kleuters vanzelf aan de slag. Maar als ik ze instructies geef – bijvoorbeeld dat ze de volgorde van makkelijk naar moeilijk moeten volgen – dan komt er gedoe.”

Samenwerking met groepsleerkracht

Bewegingsonderwijs kan ook een belangrijke rol spelen bij het ontwikkelen van sociale vaardigheden. Daarbij is ook de groepsleerkracht van belang. De Groot: “De groepsleerkracht heeft veel meer dan vakdocenten zicht op de sociaal-emotionele ontwikkeling van kleuters. Ik zie in de praktijk dat de groepsleerkracht vaak een stabiele en veilige basis biedt. Zeker voor kleuters die net op school zijn of die thuis stabiliteit missen.”

Samenwerking en uitwisseling tussen vakdocent en groepsleerkracht is daarom onmisbaar. Daarbij helpt het als de school een gezamenlijke visie heeft op goed bewegingsonderwijs. De Groot: “Groepsleerkrachten en vakleerkrachten kijken op een verschillende manier naar kinderen. We missen een gezamenlijk referentiekader. Op onze school in Rotterdam werken we daarom met de ‘negen criteria voor een goede les met kleuters’. Die criteria geven ons een gezamenlijk kader om de ontwikkeling en behoefte van kleuters te duiden en bespreken. Waar we vervolgens ieder ons eigen accent in kunnen leggen.”

De negen criteria zijn:

• Drang tot bewegen
• Zich compleet voelen
• Gevarieerd aanbod
• Actie en rust
• Oefenbeurten en herhaling
• Variatie in speelkriebels
• Ruimte voor relatie
• Zich autonoom voelen
• Structuur en overzicht

De negen criteria helpen om bewegingslessen te ontwerpen op basis van de kenmerken van kleuters en wat zij nodig hebben. Ook vormen ze een praktisch gespreksdocument voor betere samenwerking en afstemming tussen de vakleerkracht en groepsleerkracht.

Lees hier het volledige artikel op Alles over sport.