Afgelopen weken hebben tientallen scholen meegedaan aan de aan de 'Van grijs naar groen' wedstrijd van Praxis Doe-Het-Zelf Center B.V. en Jantje Beton. Inmiddels zijn de drie winnaars bekend: Basisschool Op Weg (Haarle), 1e Montessorischool (Alkmaar) en JFK Montessorischool (Den Haag). De organisatie neemt voor de zomervakantie contact met hen op.
Over de wedstrijd
De wedstrijd stond open voor elke erkende basisschool in Nederland. Deelnemers moesten zich registreren en konden hun project door middel van een zelfgemaakte tekening insturen. Op de tekening moest duidelijk worden weergeven hoe het schoolplein wordt vergroend en hoe er meer ruimte wordt gemaakt voor buitenspelen.
Door deel te nemen, stelt de school zich garant de renovatie opdracht met een projectteam uit te voeren op de door hen aangegeven data. De school garandeert tevens dat het project dat zij indient van die aard is dat het volgens de wetgeving, opgelegd door het departement Onderwijs, mag uitgevoerd worden door leerkrachten en ouders, zonder aanwezigheid van professionele werkkrachten. Indien nodig kunnen er externe partijen worden ingezet.
Een onafhankelijke jury samengesteld door Praxis en Jantje Beton beoordeelde de inzendingen op basis van de volgende criteria: de motivatie, de inhoud van het renovatieproject, de haalbaarheid van de uitvoering van het renovatieproject door het voorgestelde team, de creativiteit, de originaliteit en de duurzaamheid van het project. Scholen, maar ook ouders, familie en kennissen konden via www.schoolpleingrijsnaargroen.nl op hun favoriete project stemmen. De publieksstemmen bepaalden 40% van de score. Het juryoordeel bepaalde 60% van de score.
Uitvoering voor 20 december 2024
Op de nader vast te leggen datum dient de school in een door de organisatie bepaalde Praxis vestiging in zijn buurt de geselecteerde materialen op te halen. De school staat zelf in voor dit transport. Het renovatieproject wordt uitgevoerd binnen een afgesproken termijn. De school staat er voor garant voldoende mensen beschikbaar te hebben om de renovatie opdracht, in samenwerking met Jantje Beton, tot een goed einde te brengen voor 20 december 2024 (start kerstvakantie). De school zorgt zelf voor alle mogelijk nodige extra materialen en gereedschappen zoals ladders, emmers, beschermende kledij en schoeisel, afdekmaterialen, ed. om het project te kunnen uitvoeren. Dit kan in overleg eventueel ook (deels) uit het te besteden budget betaald worden. Tevens worden alle nutsvoorzieningen door de school zelf voorzien.
Aanleiding voor de wedstrijd
Zo’n 36 procent van de Nederlandse kinderen in de basisschoolleeftijd klaagt thuis wel eens over het schoolplein. Dat blijkt uit een onderzoek onder duizend Nederlandse vaders en moeders dat in opdracht van Jantje Beton en Praxis is uitgevoerd door Motivaction. Klik op de foto om het rechtenvrije beeld in hoge resolutie te downloaden.
Van de bevraagde ouders zegt bijna een derde dat er maar weinig groen is op het schoolplein van hun kinderen. Ongeveer tien procent zegt dat de speelplaats zelfs compleet versteend is. Desgevraagd geeft een kwart van de ouders het schoolplein waar hun kinderen tijdens de pauze buitenspelen een onvoldoende wat de aanwezigheid van groen betreft. Het gemiddelde cijfer komt uit op een 6,5, een magere voldoende. De meest gehoorde klacht van ouders (bij 38 procent) is dat er überhaupt groen ontbreekt in de vorm van bomen, struiken of een grasveldje. Een derde mist natuurelementen als boomstronken, paadjes met houtsnippers of een zandberg. Ruim 30 procent vindt dat het schoolplein wel een vogelhuisje of insectenhotel kan gebruiken en hetzelfde percentage ouders geeft aan dat er te weinig of zelfs geen speeltoestellen zijn.
Van schoolplein naar schooltuin
“Eerder onderzoek suggereert sterk dat opgroeien in een groene omgeving veel voordelen kan hebben voor de ontwikkeling van kinderen, bijvoorbeeld in de vorm van een hoger IQ, een betere concentratie en minder gedragsproblemen”, aldus Marlies Bouman van Jantje Beton. Die organisatie zet zich sinds 1968 in voor meer buitenspeelgelegenheden voor kinderen in Nederland. “Ook maken kinderen die in een groene omgeving spelen een betere motorische ontwikkeling door en zijn zij meer divers en creatief in hun spel. Eigenlijk moeten we van het begrip ‘schoolplein’ toe naar een soort ‘schooltuin’.”
Ook ouders zien veel voordelen in een groenere buitenspeelomgeving voor hun schoolgaande kroost. Misschien wel het belangrijkst: ongeveer 60 procent van de vaders en moeders verwacht dat hun kinderen gelukkiger worden van een groener schoolplein. Ook is een grote meerderheid van mening dat er voor hun kinderen meer te doen en te ontdekken is op een groen schoolplein dan op een volledig betegelde speelplaats. Een ruime meerderheid (64 procent) verwacht dat hun kinderen op een creatievere manier gaan spelen en ruim twee derde (70 procent) denkt dat hun kinderen op een groener plein hun fantasie meer kunnen gebruiken. Ook denken de meeste ouders dat een groener schoolplein de optie van buitenspelen aantrekkelijker maakt ten opzichte van ander tijdverdrijf en dat het de interesse van hun kinderen in de natuur en het milieu vergroot.
Van grijs naar groen
Zodoende dragen veel ouders daar graag iets aan bij. Ruim de helft van de ondervraagden zegt graag een dagje als vrijwilliger te willen helpen, bijvoorbeeld door tegels te wippen. Zo’n 70 procent is bereid om een financiële bijdrage te doen voor de vergroening van de speelplaats op school. “De cijfers uit het onderzoek laten zien dat veel scholen in Nederland grote stappen kunnen maken met het groen op hun plein”, aldus Corine Duchenne, directeur van Praxis. “En dat geldt natuurlijk niet alleen voor schoolpleinen, maar ook voor alle tegeltuinen in Nederland.” Onlangs bleek al dat bijna een derde van de mensen met een tuin graag wat tegels willen verruilen voor meer groen. Om de vergroening van Nederland te stimuleren, voert Praxis momenteel de campagne Van grijs naar groen.
Marlies Bouman van Jantje Beton: “We hopen dat de kinderen en ouders van Nederland worden geïnspireerd om de grijze schoolpleinen samen aan te pakken en dat er steeds meer schoolpleinen groen kleuren. Zeker in dit seizoen kun je zien hoeveel fijner en mooier straten en pleinen daarvan worden.”