Meldpunt en meldplicht

Er komt een onafhankelijk meldpunt waar leerlingen en ouders terecht kunnen. Dat is nodig omdat bekend is dat veel leerlingen incidenten zoals pesten niet durven te melden op school, en dat als het gemeld wordt er niet altijd iets mee gedaan wordt. Voor incidenten die nog een stap verder gaan, komt er een meldplicht voor scholen. Want vooralsnog melden niet alle scholen ernstige incidenten.

Scherper toezicht

De Inspectie gaat eerder en harder ingrijpen als een school niet veilig lijkt voor alle leerlingen. Om dat mogelijk te maken gaan scholen meer informatie doorgeven over sociale veiligheid op hun school. Daardoor kan er sneller ingegrepen worden als dat nodig blijkt. En als de situatie dan niet snel genoeg verbetert, wordt er ook sneller ingegrepen.

Een ander aspect van vrij en veilig onderwijs is het tegengaan van de verspreiding van antidemocratische, anti-integratieve en/of anti-rechtstatelijke denkbeelden in het formele en informele onderwijs. Het kabinet wil ook daar bovenop zitten en in die gevallen sneller en beter ingrijpen. Zo moeten we voorkomen dat jongeren denkbeelden meekrijgen die de rechtsstaat ondermijnen, dat ze vervreemden van de samenleving en zo bijdragen aan polarisatie. In de eerste plaats draagt de nieuwe burgerschapswet hieraan bij. Daarnaast wint het kabinet de komende tijd verder advies in bij de landsadvocaat en verzamelt het signalen van vermoedelijke misstanden.

Veilig voelen op school

Vorig jaar voelden 9 op de 10 leerlingen zich (heel) veilig op school. Dat betekent ook dat 1 op de 10, dus tienduizenden leerlingen, zich niet veilig en vrij voelen. Meisjes waren in 2021 vaker slachtoffer van seksueel grensoverschrijdend gedrag dan in 2018. Lhbt-leerlingen voelen zich minder veilig dan in 2018, en zij worden vaker opzettelijk lastiggevallen. Leerlingen willen ook minder graag vrienden zijn met lhbt-leerlingen en het minst graag met transgendermeisjes.

Minister Wiersma eindigt zijn brief uit met nogmaals een uitleg waarom de stevigere aanpak nodig is: “Ik begon deze brief met de verhalen van leerlingen en leraren die vreselijke dingen mee hebben gemaakt op school, dingen die op geen enkele manier te rijmen zijn met het idee van een vrije en veilige school. Dat leerlingen al zo jong zo gekwetst worden, raakt je in het diepst van je ziel. Ik kan het niet voorschrijven maar eigenlijk zou iedereen in het onderwijs een documentaire als ‘Eindeloos gepest’ moeten bekijken om doordrongen te raken van de ernst van dergelijke situaties. Het maakt glashelder dat wij hier de grens hier heel helder moeten trekken en alles doen wat in onze macht ligt om die leerlingen te beschermen en hen de kans te geven op te bloeien, zoals zij verdienen. Dat is meer dan een beleidsagenda, het is onze gezamenlijke plicht.”