Ouders vinden het spannend, wanneer kinderen zonder toezicht buitenspelen en risico’s nemen. Canadese en Noorse onderzoekers, die een uitgebreide studie uitvoerden, benadrukken in het gerenommeerde tijdschrift Nature echter de voordelen van risicovol spelen voor kinderen. De uitkomsten zijn ook voor onderwijsprofessionals interessant.
In het artikel ‘Why kids need to take more risks: science reveals the benefits of wild, free play’ doen de onderzoekers de aanbeveling aan ouders en leerkrachten kinderen een beetje los te laten bij risicovol spelen op eigen houtje. Het is namelijk erg belangrijk voor een gezonde fysieke, mentale en emotionele ontwikkeling. Daardoor kunnen kinderen eigenschappen ontwikkelen die in hun leven erg van pas komen, zoals ruimtelijk inzicht, coördinatie, tolerantie voor onzekerheid en zelfvertrouwen. Bovendien activeert het probleemoplossend vermogen en sociale vaardigheden zoals samenwerking, onderhandelen en empathie. Ook op langere termijn zijn er voordelen: kinderen die meer tijd besteden aan avontuurlijk spelen, vertonen minder tekenen van angst en depressie dan degenen die dat niet deden. Bovendien nemen kinderen zonder risicovol spel op latere leeftijd sneller negatieve risico’s. Ze gaan zich bijvoorbeeld sneller te buiten aan winkeldiefstal, omdat ze niet het onderscheid hebben geleerd tussen positieve en negatieve risico’s.
Reactie NJi
Marielle Balledux van het Nederlands Jeugdinstituut reageert op het onderzoek: “Rennen, springen, vallen, in bomen klimmen en spelen met 'loose parts' zoals buizen of houtblokken, helpt bij het ontwikkelen van hun motoriek. Kinderen worden er behendig van. Ze leren samen spelen, anderen ontmoeten, een plek vinden in de groep. En van buiten bewegen gaat je bloed beter stromen, de hersenen raken beter doorbloed en het verbetert je concentratievermogen. Het is ook leerzaam: je wordt er zelfstandig, veerkrachtig en weerbaar van.”
Het is volgens Balledux belangrijk om als ouder niet steeds je kind in de gaten te houden. “Spelen is iets van een kind, met kinderen onderling. Volwassenen moeten zich daar niet mee bemoeien. Het is begrijpelijk dat sommige ouders dat moeilijk vinden en daaraan moeten wennen. Dat is een geleidelijk proces. Belangrijk is om je daarbij niet te laten leiden door de gedachte aan wat er allemaal mis kan gaan. Vallen en een blauwe plek oplopen: het hoort erbij en kinderen vinden dat vaak helemaal geen punt.”